De term homeopathie is ontwikkeld door de grondlegger van de homeopathie Samuel Hahnemann (1755-1843). Het woord is afgeleid van "homoion pathos” dat gelijkend lijden betekent. Andere visies op ziekte , die niet van dit principe uitgaan werden door hem aangeduid met de term allopathie (alloia = niet gelijkend).

Homeopathie is een behandelmethode waarbij het zelfherstel van het lichaam op natuurlijke wijze wordt gestimuleerd door het toedienen van een homeopathisch geneesmiddel. Het is dus een geneesmiddeltherapie.

Het basisprincipe van de homeopathie is het gelijksoortigheidsbeginsel: een stof die bij gezonde mensen bepaalde verschijnselen opwekt, is ook in staat om dezelfde soort verschijnselen bij zieken te genezen. Bijvoorbeeld: rauwe ui kan traanogen en een lopende neus veroorzaken. Dan zal een geneesmiddel, bereid op basis van de ui, Allium cepa, patiënten kunnen helpen met dezelfde klachten, zoals bij een allergische neusloop en traanogen.  

Hoewel nog steeds niet bekend is hoe homeopathische geneesmiddelen precies werken, is er voldoende bewijs dat ze een genezend effect kunnen hebben. Een goed volgens het gelijksoortigheidsprincipe passend homeopathisch geneesmiddel stimuleert het zelfgenezend vermogen van het lichaam, het is een prikkel.

Als iemand uit balans is, heeft men een verhoogde gevoeligheid voor bepaalde prikkels. Vergelijk het met iemand die een ingrijpende ervaring heeft gehad. Zolang deze ervaring niet verwerkt is zal deze persoon overgevoelig reageren op elke nieuwe situatie die , bewust of onbewust, herinnert aan deze ervaring. Op dezelfde manier zou een geneesmiddel in onverdunde vorm een te zware belasting voor het organisme kunnen betekenen ("de vinger op de zere plek leggen") Door het geneesmiddel in verdunde vorm  aan de patiënt toe te dienen is het mogelijk om op een milde manier het organisme in zijn specifieke verhoogde gevoeligheid te raken en het zelfherstel in gang te zetten of te sturen.

Dit verdunningsproces heeft als bijkomstigheid dat homeopathische middelen erg veilig zijnen daarom bijzonder geschikt voor de behandeling van kinderen, oudere mensen, zwangere vrouwen of moeders die borstvoeding geven.